Πώς να Διαχειρίζεσαι την Αποτυχία

Πώς να Διαχειρίζεσαι την Αποτυχία και να Συνεχίζεις: Ο φόβος της αποτυχίας καθώς και η ίδια η αποτυχία σταματάει τους περισσότερους ανθρώπους από το να πραγματοποιήσουν τους στόχους και τα όνειρα τους. Και θέλω να σε ρωτήσω και εσένα… Έχεις νιώσει ποτέ ότι η αποτυχία σε σταματάει; Ότι σε ρίχνει ψυχολογικά και δεν ξέρεις πώς να συνεχίσεις;

Ίσως να νιώσεις καλύτερα γνωρίζοντας ότι δεν είσαι μόνος. Ότι αυτό που νιώθεις είναι φυσιολογικό και είναι κάτι που νιώθουν όλοι. Και αυτοί που δεν πετυχαίνουν, αλλά και αυτοί που πετυχαίνουν.

Το θέμα είναι τι κάνεις ότι αυτό το συναίσθημα σε κυριεύει; Πώς διαχειρίζεσαι την αποτυχία για να μπορέσεις να συνεχίσεις.

Στο σημερινό μάθημα θα σου δείξω πώς να αλλάξεις τον τρόπο που βλέπεις την αποτυχία και να τη χρησιμοποιήσεις υπέρ σου!

Η Ψυχολογία της Αποτυχίας

Είπες ποτέ στον εαυτό σου: “Απέτυχα να πετύχω τον τάδε στόχο, άρα δεν είμαι ικανός ή “δεν το’χω””;

Αν ναι, τότε έχεις πέσει στην παγίδα που μας έμαθαν από μικροί: Ότι η αποτυχία σημαίνει ότι δεν είσαι αρκετός.

Σκέψου πόσες φορές έχουμε ακούσει ως παιδιά τη φράση “πρόσεχε” “μη” “δεν μπορείς”!

Αμέτρητες.

Ναι, σίγουρα οι μεγάλοι θέλουν να μας προστατέψουν, αλλά ποτέ το “πρόσεχε” δεν έκανε ένα παιδί πιο προσεκτικό. Ποτέ το “δεν μπορείς” έκανε ένα παιδί να ακούσει.

Συνήθως η υπακοή ερχόταν όταν αυτό το “δεν μπορείς” συνοδευόταν με φωνή.

Αλλά όλα αυτά, εμφύτευσαν μέσα μας την αμφιβολία. Να αμφιβάλουμε για τον εαυτό μας. Ο φόβος και ο περιορισμός που είχαν οι γονείς για τον εαυτό τους, μεταφέρθηκαν σε εμάς και από εμάς στα παιδιά μας.

Έχω τρεις γιους… ποτέ δεν τους είπα “δεν μπορείς”… σπάνια “πρόσεχε” και πάντα υπό συγκεκριμένο περιεχόμενο.

Μέσα από την σχετικά ελεγχόμενη ελευθερία και ανεξαρτησία, πέφτοντας (υπό την επίβλεψη μου) κατάφεραν να ανακαλύπτουν τα όρια τους και μαζί με εκείνα και εγώ τα δικά μου.

Η αλήθεια επομένως είναι διαφορετική. Η αποτυχία δεν είναι ταυτότητα. Είναι εμπειρία.

Αντί να λες: “Απέτυχα, άρα δεν μπορώ”,

πες: “Αυτή η προσέγγιση δεν πέτυχε – δεν λειτούργησε. Τι μπορώ να μάθω από αυτό;”

Γιατί ο εγκέφαλός μας φοβάται την αποτυχία;

Γιατί έχουμε μάθει να τη συνδέουμε με απόρριψη. Με το “τι θα πει ο κόσμος”. Και η απόρριψη μας δημιουργεί ντροπή – κάποιος δεν μας αποδέχεται – δεν είμαστε αρκετοί.

Αλλά οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι; Αποτυγχάνουν περισσότερο. Γιατί προσπαθούν περισσότερο.

Ο Michael Jordan κόπηκε από την ομάδα μπάσκετ στο σχολείο. Είχε πει χαρακτηριστικά… “Δέχομαι την αποτυχία. Όλοι αποτυγχάνουν. Αυτό που δεν δέχομαι είναι το να μην προσπαθήσεις.” Σκέψου να χάσεις όλες τις ευκαιρίες και όλες τις επιτυχίες επειδή φοβόσουν να προσπαθείς σε περίπτωση που αποτύχεις. Πόσο κρίμα θα ήταν!

Η ερώτηση επομένως δεν είναι αν θα αποτύχεις. Αυτό είναι δεδομένο.

Η ερώτηση είναι: Τι θα κάνεις μετά;

Τι να Κάνεις Όταν Αποτυγχάνεις

Η αποτυχία από μόνη της δεν σε σταματά. Αυτό που σε σταματά είναι το πώς την αντιμετωπίζεις. Πάμε να δούμε 4 βήματα για να μπορείς να το διαχειρίζεσαι σωστά όταν έρθει η αποτυχία.

Ακολουθούν Τέσσερα βήματα για να τη διαχειριστείς σωστά:

1. Αποδοχή: Η Αποτυχία Δεν Είναι Το Τέλος

Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε όταν αποτυγχάνουμε είναι ότι αντιστεκόμαστε στην πραγματικότητα. Προσπαθούμε να βρούμε δικαιολογίες, να κατηγορήσουμε εξωτερικούς παράγοντες ή –ακόμα χειρότερα– να κατηγορήσουμε τον εαυτό μας, σαν η αποτυχία να σημαίνει κάτι για την αξία μας ως άνθρωποι. Αλλά η αλήθεια είναι απλή: Η αποτυχία δεν είναι το τέλος. Είναι απλώς ένα αποτέλεσμα που δεν ήταν αυτό που ήθελες.

Μιλάω με πελάτες μου και μου λένε “μίλησα σε τόσα άτομα την προηγούμενη εβδομάδα και δεν είχα αποτέλεσμα.”

Και τους λέω, αποτέλεσμα είχες, απλώς δεν ήταν αυτό που ήθελες. Οπότε πάμε να δούμε τι έκανες για να δούμε πώς μπορούμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το πόσο γρήγορα αποδέχεσαι αυτό το γεγονός, καθορίζει το πόσο γρήγορα θα προχωρήσεις μπροστά. Αντί να μένεις κολλημένος στο «Γιατί σε μένα;», που σε βάζει σε θέση θύματος, άλλαξε την ερώτηση σε: «ΟΚ, αυτό συνέβη. Τι μπορώ να κάνω τώρα; Ποιο είναι το επόμενο βήμα;». Αυτή η αλλαγή νοοτροπίας είναι το πρώτο βήμα για να πάρεις τον έλεγχο και να χρησιμοποιήσεις την αποτυχία προς όφελός σου. Όσο περισσότερο μένεις στο στάδιο της άρνησης ή της αυτολύπησης, τόσο περισσότερο χάνεις πολύτιμο χρόνο που θα μπορούσες να επενδύσεις στην επόμενη σου κίνηση.

2. Ανάλυση: Τι Ακριβώς Πήγε Στραβά;

Αν η αποδοχή της αποτυχίας είναι το πρώτο βήμα, το δεύτερο είναι η ανάλυση του γιατί συνέβη αυτή η αποτυχία. Δεν αρκεί απλώς να λες «απέτυχα». Όταν απλώς αποδέχεσαι την αποτυχία χωρίς να καταλάβεις το πώς και το γιατί, τότε κινδυνεύεις να επαναλάβεις τα ίδια λάθη στο μέλλον. Πρέπει να γίνεις πραγματικά ειλικρινής με τον εαυτό σου και να σκεφτείς βαθύτερα: Ήμουν πραγματικά προετοιμασμένος για αυτό το βήμα; Είχα λάθος στρατηγική ή απλά δεν έδωσα τον κατάλληλο χρόνο και ενέργεια; Μήπως η προθεσμία που έβαλα ήταν υπερβολικά φιλόδοξη για την κατάσταση που βρισκόμουν; Αν δεν κάνεις αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό σου, πώς θα μάθεις και πώς θα εξελιχθείς;

Πώς κατάφερε ο Elon Musk να σχεδιάσει επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους οι οποίοι αφού στείλουν το σκάφος σε τροχειά, επιστρέφουν και προσγειόντονται όρθιοι σε μία μικρή πλατφόρμα για να ξαναχρησιμοποιηθούν;

Έγινε επειδή είχε πολλές δοκιμές πριν οι οποίες του κόστισαν πάρα πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια. Σκέψου απλώς να έλεγε “εντάξει αποτύχαμε” ας το ξανακάνουμε. Όχι, έλεγε “αποτύχαμε, ας δούμε τι ακριβώς πήγε στραβά” και μετά ας το ξανακάνουμε.

Η ανάλυση είναι το κλειδί για να κατανοήσεις τι πήγε στραβά και να αποφύγεις να πας ξανά στο ίδιο σημείο. Όσο πιο ειλικρινής και αυστηρός είσαι με την ανάλυσή σου, τόσο πιο γρήγορα θα καταλάβεις τι πρέπει να διορθώσεις και να προχωρήσεις στην επόμενη φάση της διαδικασίας με περισσότερη αυτοπεποίθηση και ξεκάθαρη στρατηγική.

3. Αλλαγή Προσέγγισης: Μάθε και Προσαρμόσου

Όταν αποτυγχάνουμε, το πιο εύκολο πράγμα είναι να συνεχίσουμε την ίδια πορεία, προσπαθώντας να επαναλάβουμε ακριβώς ό,τι κάναμε πριν, περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα. Όμως, η αποτυχία χωρίς προσαρμογή είναι απλώς επανάληψη του ίδιου λάθους. Αν θέλεις πραγματικά να προχωρήσεις μπροστά, πέρα από το να δεις τι ακριβώς πήγε στραβά και να μάθεις από την αποτυχία, χρειάζεται να προσαρμόσεις την προσέγγισή σου. Πρέπει να αναρωτηθείς: “Ωραία, ΑΥΤΟ δεν πήγε καλά. Τι θα αλλάξω την επόμενη φορά;” Μήπως πρέπει να δουλέψεις περισσότερο σε μια συγκεκριμένη δεξιότητα που χρειάζεται βελτίωση; Ίσως χρειάζεσαι βοήθεια από κάποιον πιο έμπειρο, έναν μέντορα ή έναν coach για να δεις την κατάσταση από μια διαφορετική οπτική. Ή ίσως η στρατηγική που χρησιμοποίησες δεν ήταν η κατάλληλη και χρειάζεσαι έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης για να πετύχεις το στόχο σου. Το σημαντικό είναι να μην μένεις στάσιμος. Το θέμα δεν είναι απλώς να συνεχίσεις, είναι να συνεχίσεις με έξυπνο τρόπο, έχοντας κατανοήσει τι πήγε λάθος και κάνοντας τις σωστές προσαρμογές για την επόμενη προσπάθεια.

4. Διατήρηση Μομέντουμ: Μην Παρατάς, Βρες Μικρές Νίκες

Μέχρι τώρα αποδεχτήκαμε την αποτυχία μας και συνειδητοιποιήσαμε ότι η αποτυχία ΔΕΝ είναι το τέλος. Αναλύσαμε και είδαμε τι πήγε στραβά και αλλάξαμε την προσέγγιση μας ώστε να έχουμε διαφορετικά αποτελέσματα την επόμενη φορά.

Παρόλα αυτά, κάποιες φορές το να ξεκινήσεις ξανά μετά από μία αποτυχία, παρότι έχεις κάνει όλα αυτά τα βήματα, μπορεί να φαντάζει δύσκολο… οπότε μην επιτρέπεις την αποτυχία να σε κάνει να σταματήσεις – έστω και προσωρινά. Αντί να νιώθεις απογοητευμένος και να σταματάς, βρες μικρές νίκες που θα σου δώσουν ώθηση να συνεχίσεις. Αυτό που θέλουμε είναι να διατηρήσουμε την ορμή μας… κάτι που είναι πιο εύκολο να το κάνουμε αν συνεχίζουμε, έστω και πιο αργά, παρά αν σταματήσουμε και πρέπει να ξαναξεκινήσουμε.

Σκέψου, ποιες μικρές επιτυχίες μπορείς να έχεις σήμερα; Αυτό μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό, όπως να οργανώσεις το πρόγραμμά σου καλύτερα ή να κάνεις έστω ένα βήμα μπροστά στον στόχο σου. Κάθε μικρή πρόοδος μετράει και σου φέρνει την αυτοπεποίθηση που χρειάζεσαι. Μην παραμελείς αυτές τις νίκες, ακόμα κι αν σου φαίνονται μικρές. Γιόρτασέ τις. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι συνεχίζεις να προχωράς.

Αν και το ταξίδι προς την επιτυχία μπορεί να είναι δύσκολο και γεμάτο αποτυχίες, η συνταγή για την πρόοδο είναι απλή: Συνέχισε να κινείσαι. Και ακόμα κι αν τα βήματα είναι μικρά, είναι πάντα καλύτερο από το να μένεις στάσιμος.