Αυτά είναι τα 10 Πράγματα που Με Έκαναν Καλύτερο στην Επικοινωνία, ακόμα και αν δεν το “είχα” από τότε που ήμουν μικρός.
Η συμβουλή του πατέρα μου
Ο πατέρας μου, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, μου έλεγε πάντα:
«Να μιλάς αργά και καθαρά.»
Το έλεγε συχνά. Όχι μόνο όταν “κάναμε τα μαθήματα μαζί” αλλά και συχνά όταν συζητούσαμε. Και ναι, συζητούσαμε αρκετά – ακόμα και τώρα το κάνουμε. Και πάντα έλεγε “να μιλάς αργά και καθαρά”. Πλέον δεν το λέει – ή γιατί έχω βελτιωθεί ή γιατί έχει χάσει κάθε ελπίδα.
Παρότι όμως το άκουγα συνέχεια δεν ήξερα πώς να το κάνω.
Ήξερα ότι δε μιλάω καθαρά
Και επειδή ήμουν self conscious για το ότι μιλούσα γρήγορα και μπερδεμένα, κάποιες φορές ντρεπόμουν να μιλήσω μπροστά σε κόσμο.
Μιλούσα βιαστικά. Κατάπινα λέξεις. Και ενώ ήξερα ότι έχω κάτι σημαντικό να πω, μιλούσα… αλλά ήταν σαν να μην περνάει – σαν να μην δίνουν σημασία.
Και θυμάμαι να σκέφτομαι:
Γιατί δεν με καταλαβαίνουν; Γιατί ενώ μιλάω, νιώθω ότι δεν επικοινωνώ;
Και αυτό είναι πολύ δύσκολο όταν όλη σου η δουλειά έχει να κάνει με επικοινωνία. Αλλά δεν είναι μόνο η δουλειά. Τα πάντα, ό,τι και να κάνεις, συνδέεται με την επικοινωνία.
Οπότε, αν το έχεις νιώσει κι εσύ αυτό, θέλω να ξέρεις ότι δεν είσαι μόνος.
Για μένα, αυτό ήταν η αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού. Ταξίδι μέσα από βιβλία, ασκήσεις, σιωπές, λάθη…
Σήμερα θέλω να μοιραστώ μαζί σου τι ακριβώς έκανα και έγινα καλύτερος στην επικοινωνία. Όχι γιατί τα κάνω όλα τέλεια. Αλλά γιατί εξασκούμαι κάθε μέρα. Και γιατί ξέρω πόσο πολύ μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου, όταν μαθαίνεις να μιλάς έτσι ώστε να σε ακούνε.
Πάμε να δούμε πώς ξεκίνησα.
Όλα όσα δοκίμασα για να βελτιωθώ
Από τη στιγμή που αποφάσισα να βελτιώσω την επικοινωνία μου, πριν πολλά χρόνια, το πήρα σοβαρά.
Δεν περίμενα να αλλάξω με ένα βιβλίο ή ένα course. Δοκίμασα διάφορα. Πολλά. Μερικά περίεργα, μερικά πιο “παραδοσιακά”.
Θα σου δώσω τώρα δέκα πράγματα που με βοήθησαν πραγματικά να γίνω καλύτερος στην επικοινωνία και τα περισσότερα τα κάνω ακόμα και τώρα:
1. Διάβαζα μεγαλόφωνα… με φελλό στα δόντια
Ναι, καλά άκουσες. Έβαζα έναν φελλό από κρασί ανάμεσα στα δόντια, και διάβαζα δυνατά. (Νομίζω το είχα ακούσει πριν 20 χρόνια στο fame story)
Αυτό με ανάγκαζε να προφέρω κάθε λέξη καθαρά. Έπρεπε να αρθρώνω, όχι να μασάω τα λόγια μου. Η διαφορά φάνηκε στις πρώτες δύο εβδομάδες. Η φωνή μου άρχισε να «ανοίγει».
Μία άλλη εναλλακτική είναι το δάχτυλο στο στόμα.
2. Έκανα ασκήσεις με γλωσσοδέτες και vocal warm-ups
Κάθε πρωί, πριν μιλήσω με κόσμο, έκανα vocal warm-up – φωνητικό ζέσταμα. Όπως ζεσταίνεις το σώμα πριν τη γυμναστική ή πριν τον αγώνα.
Αυτό έδωσε πιο σταθερό τόνο στη φωνή μου και έλεγχο στο ρυθμό. Άρχισα να έχω καλύτερο έλεγχο στο πώς βγαίνει η φωνή μου και η άρθρωση μου.
3. Ηχογραφούσα τον εαυτό μου και με άκουγα
Δύσκολο στην αρχή. Δεν άντεχα να με ακούω. Έχω άπειρες ώρες ηχογραφήσεων μου, είτε από εξάσκηση είτε από συνομιλίες με πραγματικούς υποψηφίους.
Αλλά, παρότι ήταν δύσκολο να ακούω τη φωνή μου και να ακούω πώς ακούγομαι, ήταν το πιο δυνατό feedback που μπορούσα να πάρω.
Άκουγα πού χανόμουν, πότε έπεφτε η φωνή, πού ακουγόμουν νευρικός.
Αυτό με βοήθησε να βελτιώσω σε σημαντικό βαθμό την επίγνωσή μου, ώστε να “πιάνω” τον εαυτό μου την ώρα που μιλάω, και να κάνω τις απαραίτητες διορθώσεις.
4. Έπαιζα με τονικότητα, ταχύτητα, ένταση
Πριν, μιλούσα στο ίδιο μοτίβο. Μονότονα. Κάτι που κάνει βαρετή την επικοινωνία. (Να το πως μονότονα)
Άρχισα να παίζω.
- Να μιλάω πιο γρήγορα όταν θέλω να χτίσω ένταση.
- Να ρίχνω την ένταση για να φέρω προσοχή.
- Να ανεβάζω την ταχύτητα και μετά…να κάνω παύση.
Αυτό άλλαξε την παρουσία μου. Έδωσε ζωντάνια.
Βέβαια, βλέποντας πρόσφατα ένα βίντεο που ετοίμασα, συνειδητοποίησα ότι, ενώ πίστευα ότι τόνιζα αρκετά κάποια σημεία, ακουγόμουν περισσότερο “φλατ” απ’ ότι πίστευα. Το οποίο σημαίνει ότι αυτό έχει αρκετά περιθώρια βελτίωσης.
Οι αλλαγές στην τονικότητα, στην ταχύτητα και στην ένταση, παίζουν βασικό ρόλο στην επικοινωνία, και κυρίως στο storytelling.
5. Έκανα εξάσκηση σε σενάρια
Τα χρόνια που ασχολήθηκα με το δικτυακό μάρκετινγκ χτίζοντας ομάδες, έκανα άπειρα τηλεφωνήματα σε υποψήφιους πελάτες και συνεργάτες. Δούλευα πολύ με σενάρια – και σε κάποιο βαθμό δουλεύω και τώρα.
Όταν έβρισκα ένα νέο σενάριο, το έκανα εξάσκηση πάρα πολλές φορές.
Και αυτό όχι γιατί είναι ψεύτικο. Το σενάριο περιέχει κάτι στο οποίο πιστεύω, αλλά είναι σχεδιασμένο ώστε να φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα και να περνάει το μήνυμα με τον καλύτερο τρόπο.
Ο λόγος που έκανα τόση εξάσκηση είναι ώστε να ακούγεται φυσικά.
Το πρόβλημα με τα σενάρια και που κάποιοι δεν ακούγονται φυσικά, είναι ότι δεν τα κάνουν τόση καλή εξάσκηση ή σταματάνε την εξάσκηση νωρίς.
Και σχεδόν όλοι δουλεύουν από σενάριο… ο πρωθυπουργός όταν βγάζει ένα διάγγελμα, ο πιλότος που αναγγέλει την αναχώρηση, η αεροσυνοδός που εξηγεί τις οδηγίες ασφαλείας, ο ηθοποιός που παίζει ένα ρόλο κλπ.
6. Εξασκήθηκα στις 10 Δεξιότητες Επικοινωνίας
Η επικοινωνία δεν είναι ταλέντο. Είναι δεξιότητα. Κι όπως όλες, μαθαίνεται.
Δες περισσότερα για τις 10 Δεξιότητες Επικοινωνίας εδώ.
7. Έμαθα να “το βουλώνω”
Πριν, όταν κάποιος μιλούσε, εγώ σκεφτόμουν ήδη τι θα απαντήσω. Πεταγόμουν. Διόρθωνα. “Συμπλήρωνα”.
Τώρα, κάνω παύση. Ακούω. Περιμένω να ολοκληρώσει ο άλλος. Και μετά μιλάω.
Αυτή η παύση έσωσε σχέσεις, συνεργασίες και με γλίτωσε από πολλούς πονοκεφάλους που θα προκαλούσε η έλλειψη κατανόησης και ενσυναίσθησης.
8. Έμαθα να κάνω ερωτήσεις, να ακούω και να κάνω περισσότερες ερωτήσεις εμβάθυνσης
Άρχισα να κάνω follow-up ερωτήσεις… ή αλλιώς ερωτήσεις εμβάθυνσης. Όχι «για να φανώ έξυπνος». Αλλά γιατί πραγματικά ήθελα να καταλάβω.
Η αγαπημένη μου ερώτηση εμβάθυνσης είναι “πώς το εννοείς αυτό;” ή “γιατί το λες αυτό;” Όταν ο άλλος δει ότι τον ακούς και ότι ενδιαφέρεσαι, αλλάζει όλη η σχέση.
9. Άρχισα να εμπλουτίζω και να βελτιώνω το λεξιλόγιο μου
Μέσα από την ανάγνωση βιβλίων και από συζητήσεις με ανθρώπους που είχαν πλούσιο λεξιλόγιο, άρχισα να εμπλουτίζω το λεξιλόγιο μου – το οποίο έχει προφανώς τεράστιο περιθώριο βελτίωσης.
Πέρα από αυτό όμως, άρχισα να χρησιμοποιώ πιο θετικές εκφράσεις. Εκφράσεις που “χτίζουν” παρά αποδομούν.
Παλιά έλεγα “αυτό είναι ένα σοβαρό πρόβλημα”. Τώρα λέω “αυτή είναι μία πρόκληση”
Παλιά έλεγα “δεν μπορώ”. Τώρα λέω “δεν ξέρω πώς” ή απλώς “δεν θέλω”.
Πριν έλεγα «νιώθω χάλια». Τώρα λέω: «Νιώθω πιεσμένος – χρειάζομαι χώρο/χρόνο.»
Όταν μπορείς να ονομάσεις αυτό που νιώθεις, μπορείς και να το επικοινωνήσεις και μπορείς να βελτιώσεις τον τρόπο που θα το επικοινωνήσεις. Αυτή είναι η δύναμη του λεξιλογίου.
10. Συνεχίζω να μαθαίνω κάθε μέρα
Διαβάζω. Ξανακούω podcast. Κάνω courses.
Έχω μελετήσει βιβλία και courses του Tracy, Robbins, Voss, Roger Love, τώρα διαβάζω ένα βιβλίο για την επικοινωνία του Jefferson Fisher.
Αλλά πάνω απ’ όλα, εξασκούμαι στην πράξη.
Η φωνή σου, η ακρόαση και συνολικά η επικοινωνία είναι σαν ένας μυς. Θέλει δουλειά για να δυναμώσει.
Κι εγώ συνεχίζω.
Τι άλλαξε στη ζωή μου
Σίγουρα, με όλα αυτά δεν έγινα άλλος άνθρωπος. Δεν άλλαξα προσωπικότητα.
Αλλά σίγουρα έχει αλλάξει ο τρόπος που με βλέπουν οι άλλοι, ο τρόπος που βλέπω και καταλαβαίνω εγώ τους άλλους, αλλά και ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τον κόσμο συνολικά.
Και αυτή η αλλαγή μου έχει δώσει ευκαιρίες που δεν θα είχα διαφορετικά. Ευκαιρίες σχεδόν σε κάθε πλευρά της ζωής μου.
Στη δουλειά:
Οι παρουσιάσεις μου είναι πιο ξεκάθαρες. Δεν χάνω πλέον την προσοχή των άλλων. Όταν μιλάω σε meetings, ξέρω πώς να μεταφέρω αυτό που θέλω, με σαφήνεια και επιρροή. Είμαι πιο πειστικός — όχι επειδή “φωνάζω”, αλλά επειδή συνδέομαι.
Το ίδιο και στα βίντεό μου ή στις συνεδρίες μου ή στις εκπαιδεύσεις μου.
Πέρα από το ότι οι άνθρωποι με ακούν, με καταλαβαίνουν και μπαίνουν στη δράση, αλλά κυρίως ότι εγώ νιώθω καλύτερα και πιο σίγουρος για τον τρόπο που μεταφέρω το μήνυμα μου.
Επίσης, στις καθημερινές συνομιλίες:
Δεν διακόπτω όπως παλιά. Δεν πετάω ατάκες για να «κερδίσω» μια συζήτηση.
Αντί για αυτό, κάνω ερωτήσεις. Ακούω. Κάνω περισσότερες ερωτήσεις. Ακούω περισσότερο.
Οι σχέσεις μου έχουν γίνει πιο ζεστές. Οι άλλοι νιώθουν ότι τους βλέπω, ότι τους σέβομαι.
Ένας άλλος τομέας είναι στη σχέση μου:
Πολλοί λένε «η επικοινωνία είναι το παν». Συμφωνώ — αρκεί να ξέρεις πώς να την κάνεις.
Τώρα, δεν κρατάω πράγματα μέσα μου. Δεν ξεσπάω. Μπορώ να εκφράζω αυτό που νιώθω χωρίς να κατηγορώ. Και αυτό κάνει τεράστια διαφορά.
Με τα παιδιά μου έκανε διαφορά:
Με ακούν περισσότερο — όχι γιατί «επιβάλλομαι», αλλά γιατί καταλαβαίνουν τι τους λέω.
Και το πιο σημαντικό: Εγώ τους ακούω καλύτερα.
Όταν ένα παιδί νιώθει ότι το ακούς, ανοίγεται. Και τότε χτίζεται η σχέση.
Ένα από τα πράγματα για τα οποία νιώθω περισσότερο περήφανος σε σχέση με την ανατροφή των παιδιών μου, είναι ότι έχω χτίσει ένα περιβάλλον ασφάλειας, όπου μπορούν να μου πουν την αλήθεια για ό,τι έχει συμβεί, χωρίς να φοβούνται ότι θα τους κρίνω ή ότι θα βρουν τον μπελά τους.
Και τέλος με τον εαυτό μου:
Νιώθω πιο σίγουρος όταν μιλάω. Δεν φοβάμαι να πάρω θέση, να εκφραστώ, ή να πω «όχι».
Και το βασικότερο: Δεν κουβαλάω μαζί μου την ένταση από τις συζητήσεις. Δεν σκέφτομαι, μα γιατί δεν το είπα ή γιατί δεν με άκουσαν, μετά από μία συζήτηση.
Φυσικά, ξέρω ότι δεν έγινα τέλειος. Απέχω πολύ από αυτό. Και ίσως να μην είναι αυτός ο στόχος. Αλλά σήμερα, η φωνή μου δεν είναι κάτι που με κρατάει πίσω. Είναι ένα εργαλείο. Και αυτό το εργαλείο το έχω χτίσει μόνος μου βήμα-βήμα.
Τι να κρατήσεις από το σημερινό μάθημα
Αν θέλω να κρατήσεις ένα πράγμα από αυτό το μάθημα είναι ότι η επικοινωνία δεν είναι ταλέντο. Είναι δεξιότητα. Κι όπως κάθε δεξιότητα, χτίζεται. Χτίζεται όταν κάνεις εξάσκηση, όταν μαθαίνεις και όταν εφαρμόζεις τα κατάλληλα εργαλεία.
Επειδή αυτά τα 10 ή όλα αυτά που εφάρμοσα εγώ και με βοήθησαν με την επικοινωνία μου, μπορεί να είναι πολλά – σίγουρα είναι πολλά για να τα κάνεις όλα μαζί, θέλω να επιλέξεις ένα. Ένα πράγμα που θα ξεκινήσεις να εφαρμόζεις άμεσα. Και γράψε το στα σχόλια.
Θα τα πούμε στην κορυφή,
Θοδωρής
ΥΓ: Αν θέλεις να μεταμορφώσεις την επικοινωνία σου, σου δίνω 30 φράσεις που πιθανόν να λες “λάθος” αυτή τη στιγμή και πώς μπορείς να τις αλλάξεις για να δημιουργείς περισσότερη σύνδεση, κατανόηση και επιρροή. Κατέβασε το δωρεάν ebook «30 Φράσεις που Μεταμορφώνουν την Επικοινωνία σου» μπαίνοντας στο greekcoach.gr/30fraseis .